Parki i zieleńce Jeleniej Góry

Miasto Jelenia Góra charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem terenów zieleni, wynikającym głównie ze specyfiki swojego położenia wśród okolicznych gór i wzniesień terenu, jak i również ze sposobu, w jaki miasto rozrastało się przez wieki, pochłaniając kolejne tereny stające się później miejskim parkami lub zieleńcami. Obecnie powierzchnia utrzymywanej zieleni miejskiej Jeleniej Góry obejmuje prawie 100 ha i obejmuje: 8 parków miejskich oraz liczne zieleńce (skwery), które niekiedy mają również charakter małych parków. Specyficzną grupę terenów zieleni stanowią miejskie place zabaw, których jest obecnie 29.

 

 

Z racji wielu funkcji i znaczenia, jakie pełnią największe miejskie tereny zielone, czyli parki, przedstawiamy poniżej krótką charakterystykę poszczególnych miejskich parków Jeleniej Góry.

 

Najbardziej znanym parkiem w obrębie miasta jest Park Zdrojowy w Cieplicach, o powierzchni 17 ha. Historia Parku Zdrojowego sięga XVIII wieku. Został on założony na bazie ogrodu - warzywnika w 1713 r. W 1796 r. powstała główna aleja parkowa istniejąca do dziś dnia, wysadzana lipami oraz klonami. Park Zdrojowy przylega bezpośrednio do pałacu Schaffgotschów, z tego względu teren Parku nabrał charakteru przypałacowego ogrodu w stylu francuskim w 1819 roku. W 1838 r. Park został gruntownie przebudowany wg założeń stylu angielskiego (dokładnie ustalono przebieg ścieżek, założono klomby i zbudowano fontanny). Hrabia Schaffgotsch, jako włodarz uzdrowiska uznał, że Park, choć leży na terenie należącym do niego, ma służyć wszystkim przebywającym w Cieplicach - zarówno kuracjuszom, jak i mieszkańcom. Park został podzielony na część zamkową, przeznaczoną tylko do użytku lokatorów pałacu oraz zdrojową, dostępną dla wszystkich. Na terenie parkowym powstały kolejne budowle: muszla koncertowa, teatr i galeria. W zakątkach ścieżek wybudowano kapliczki, domki, postawiono rzeźby.

W Parku Zdrojowym, od strony zachodniej, znajdziemy stosunkowo młody pomnik. Powstał on w 1967 roku a przedstawia dwa wysokie miecze stylizowane na grunwaldzkie, ozdobione płaskorzeźbami. Jeden miecz przedstawia historię piastowską tych ziem, a drugi sceny z II wojny światowej.

W 2011 roku Miasto zakończyło rewitalizację Parku Zdrojowego. Prace polegały m.in. na odbudowie układu dróg i ścieżek z początku XX wieku. We wnętrzu Parku utworzono rabaty z bylin i posadzono grupy krzewów ozdobnych. Zniszczona, współczesna fontanna z postacią leżącej kobiety, została zastąpiona trzema fontannami, nawiązującymi do historycznego stylu Parku. Ustawiono również nowe elementy małej architektury, takie jak lampy oświetleniowe, ławki i kosze na śmieci. Podstawowym założeniem rewitalizacji obiektu było dążenie do odtworzenia i podkreślenia historycznego charakteru parku.

 

 

 

W bezpośrednim sąsiedztwie Parku Zdrojowego zlokalizowany jest Park Norweski, o powierzchni ok. 14 ha. Park powstał pod koniec XIX w. Najbardziej charakterystyczny budynek w Parku – zabytkowy obecnie Pawilon Norweski – zbudowany został w roku 1880. Jest to piętrowa budowla drewniana, wzorowana na ludowym budownictwie norweskim.  W Parku Norweskim znajduje się system wodny (2 stawy oraz kanały doprowadzające i odprowadzające wodę do potoku Wrzosówka), o łącznej powierzchni 12 000 m2, fontanna pływająca podświetlana na tzw. dużym stawie, iluminacje świetlne elementów parku, altana drewniana nad stawem, plac zabaw dla dzieci z siłownią dla dorosłych na otwartej przestrzeni oraz scena murowana z dostępem do energii elektrycznej.

Park Norweski objęty był rewitalizacją przeprowadzoną przez Miasto Jelenia Góra w latach 2012-2013. W wyniku przeprowadzonych prac, odnowiono m.in. system wodny i alejki, zamontowano fontannę pływającą na stawie, wykonano oświetlenie parkowe z iluminacjami oraz nowe ławki i kosze na śmieci.

 

 

 

 

Zabytkowy cmentarz przy Kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego o powierzchni 2,32 ha, położony na skraju śródmieścia miasta, ma charakter średniego parku. Jest to obiekt bardzo lubiany przez mieszkańców i turystów, ponieważ oferuje odpoczynek pod starymi drzewami blisko od centrum i dworca głównego PKP. Dawny cmentarz założono w okresie budowy kościoła w latach 1710 – 1718. Od tego czasu na terenie okalającym świątynię powstawały okazałe kaplice grobowe (mauzolea), budowane przez jeleniogórskich mieszczan, wznoszone też były mniej lub bardziej bogate pomniki nagrobne i nagrobki. Kaplice mają reprezentacyjne, zróżnicowane formy fasad,  ich bogate attyki i szczyty zdobią kamienne figury. Wejścia do kaplic chronią kraty. Na początku XX w., a następnie po 1945 roku, kaplice nagrobne zostały zniszczone. Dzięki przeprowadzonej w latach 2010 - 2013 renowacji,  odzyskały one dawne piękno, stanowiąc tym samym jeden z ciekawszych zespołów nekropolitalnych w tej części Europy oraz piękny przykład śląskiej architektury barokowej. Zespół kaplic jest ciekawie iluminowany po zmroku, co nadaje miejscu nieco magiczny charakter.

 

 

 

Park Wzgórze Kościuszki o łącznej powierzchni 25,45 ha, jest najbardziej rozległy ze wszystkich parków Jeleniej Góry. Park powstał, jak wskazuje nazwa, na dawnym podmiejskim wzgórzu (na którym zlokalizowana była wcześniej szubienica miejska) i do dzisiaj ma głównie leśny charakter. W 2012 roku zakończona została rewitalizacja parku, w wyniku której powstała m.in. ścieżka edukacyjna przez teren Wzgórza. Z jedenastu tablic informacyjnych można dowiedzieć się o historii samego miejsca, o ciekawych roślinach, ptakach, ssakach, płazach czy gadach przebywających w Parku. Ponadto w wyniku rewitalizacji, w Parku pojawiły się nowe ławki, kosze na śmieci i lampy uliczne. W Parku Wzgórze Kościuszki zlokalizowany jest oryginalny zabytkowy obiekt – przekrój geologiczny Sudetów Zachodnich, otwarty w 1902 roku.

 

 

 

Park Żiżki o powierzchni 2,39 ha został założony na początku XX wieku jako park miejski. Jego powstanie związane jest z rozbudową miasta wzdłuż obecnej ulicy Wolności, czyli w kierunku południowym. Park charakteryzuje się występowaniem licznego starodrzewu – parkowa zieleń wysoka widoczna jest z daleka, ponad dachami budynków. W okresie powojennym służby miejskie ustawiały w Parku, na cieplejszy okres roku, palmy w donicach.  Obecnie w Parku rosną krzewy oraz znajduje się niewielka różanka.

 

 

 

Park przy Zameczku na Zabobrzu o powierzchni 1,46 ha na Osiedlu Zabobrze to obiekt udostępniony użytkownikom w 2019 roku. Dawne założenie parkowe z pocz. XX wieku zlokalizowane jest wokół willi fabrykanta jeleniogórskiego Maxa Erfurta. Teren parkowy tworzy swoistą, zadrzewioną oazę zieleni niemal w środku rozległego, współczesnego osiedla mieszkaniowego. Oaza ta stanowi siedlisko roślin parkowych (w tym drzew) oraz przyciąga wiele ptaków, które mogą być obserwowane wśród drzew Parku.

 

 

Park Wzgórze Partyzantów o powierzchni 8,32 ha to teren typowo leśny, poprzecinany naturalnymi ścieżkami, idealny na nieco intensywniejsze spacery. Wzgórze Partyzantów jest niezbyt wysokim wzniesieniem (414 m n.p.m.) Wzgórz Łomnickich, w ich północnej części. W Parku występują liczne, oryginalne granitowe formy skalne.

 

 

 

Park Wzgórze Krzywoustego o powierzchni 5,08 ha ma również charakter lasu. Miejsce związane jest z historycznymi początkami Jeleniej Góry – zlokalizowany tu był gród, który mógł dać początek miastu. Na szczycie Wzgórza znajduje się wybudowana w 1911 roku wieża widokowa (wys. 22 m), z racji charakterystycznego dachu zwana Grzybkiem, z której rozpościera się panorama na miasto Jelenia Góra i okoliczne góry. Po 1945 r. na Wzgórzu funkcjonowała przedwojenna restauracja z tarasem, która została zlikwidowana. Wieża widokowa zlokalizowana na Wzgórzu zawdzięcza swój obecny wygląd rewitalizacji, którą ukończono w 2009 roku. W wyniku rewitalizacji, przy drodze do wieży ustawiono latarnie, powstała również kamienna ława dla odwiedzających to miejsce.

 

 

Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia miejskich parków Jeleniej Góry !