Miasto Jelenia Góra charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem terenów zieleni, wynikającym głównie ze specyfiki swojego położenia wśród okolicznych gór i wzniesień terenu, jak i również ze sposobu, w jaki miasto rozrastało się przez wieki, pochłaniając kolejne tereny stające się później miejskim parkami lub zieleńcami. Obecnie powierzchnia utrzymywanej zieleni miejskiej Jeleniej Góry obejmuje prawie 100 ha i obejmuje: 8 parków miejskich oraz liczne zieleńce (skwery), które niekiedy mają również charakter małych parków. Specyficzną grupę terenów zieleni stanowią miejskie place zabaw, których jest obecnie 29.
Z racji wielu funkcji i znaczenia, jakie pełnią największe miejskie tereny zielone, czyli parki, przedstawiamy poniżej krótką charakterystykę poszczególnych miejskich parków Jeleniej Góry.
1. Park Zdrojowy.
Najbardziej znanym parkiem w obrębie miasta jest Park Zdrojowy w Cieplicach, o powierzchni 17 ha. Historia Parku Zdrojowego sięga XVIII wieku. Został on założony na bazie ogrodu - warzywnika w 1713 r. W 1796 r. powstała główna aleja parkowa istniejąca do dziś dnia, wysadzana lipami oraz klonami. Park Zdrojowy przylega bezpośrednio do pałacu Schaffgotschów, z tego względu teren Parku nabrał charakteru przypałacowego ogrodu w stylu francuskim w 1819 roku. W 1838 r. Park został gruntownie przebudowany wg założeń stylu angielskiego (dokładnie ustalono przebieg ścieżek, założono klomby i zbudowano fontanny). Hrabia Schaffgotsch, jako włodarz uzdrowiska uznał, że Park, choć leży na terenie należącym do niego, ma służyć wszystkim przebywającym w Cieplicach - zarówno kuracjuszom, jak i mieszkańcom. Park został podzielony na część zamkową, przeznaczoną tylko do użytku lokatorów pałacu oraz zdrojową, dostępną dla wszystkich. Na terenie parkowym powstały kolejne budowle: muszla koncertowa, teatr i galeria. W zakątkach ścieżek wybudowano kapliczki, domki, postawiono rzeźby.
W Parku Zdrojowym, od strony zachodniej, znajdziemy stosunkowo młody pomnik. Powstał on w 1967 roku a przedstawia dwa wysokie miecze stylizowane na grunwaldzkie, ozdobione płaskorzeźbami. Jeden miecz przedstawia historię piastowską tych ziem, a drugi sceny z II wojny światowej.
W 2011 roku Miasto zakończyło rewitalizację Parku Zdrojowego. Prace polegały m.in. na odbudowie układu dróg i ścieżek z początku XX wieku. We wnętrzu Parku utworzono rabaty z bylin i posadzono grupy krzewów ozdobnych. Zniszczona, współczesna fontanna z postacią leżącej kobiety, została zastąpiona trzema fontannami, nawiązującymi do historycznego stylu Parku. Ustawiono również nowe elementy małej architektury, takie jak lampy oświetleniowe, ławki i kosze na śmieci. Podstawowym założeniem rewitalizacji obiektu było dążenie do odtworzenia i podkreślenia historycznego charakteru parku.
2. Park Norweski.
W bezpośrednim sąsiedztwie Parku Zdrojowego zlokalizowany jest Park Norweski, o powierzchni ok. 14 ha. Park powstał pod koniec XIX w. Najbardziej charakterystyczny budynek w Parku – zabytkowy obecnie Pawilon Norweski – zbudowany został w roku 1880. Jest to piętrowa budowla drewniana, wzorowana na ludowym budownictwie norweskim. W Parku Norweskim znajduje się system wodny (2 stawy oraz kanały doprowadzające i odprowadzające wodę do potoku Wrzosówka), o łącznej powierzchni 12 000 m2, fontanna pływająca podświetlana na tzw. dużym stawie, iluminacje świetlne elementów parku, altana drewniana nad stawem, plac zabaw dla dzieci z siłownią dla dorosłych na otwartej przestrzeni oraz scena murowana z dostępem do energii elektrycznej.
Park Norweski objęty był rewitalizacją przeprowadzoną przez Miasto Jelenia Góra w latach 2012-2013. W wyniku przeprowadzonych prac, odnowiono m.in. system wodny i alejki, zamontowano fontannę pływającą na stawie, wykonano oświetlenie parkowe z iluminacjami oraz nowe ławki i kosze na śmieci.
3. Zabytkowy cmentarz przy Kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze.
Zabytkowy cmentarz przy Kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego o powierzchni 2,32 ha, położony na skraju śródmieścia miasta, ma charakter średniego parku. Jest to obiekt bardzo lubiany przez mieszkańców i turystów, ponieważ oferuje odpoczynek pod starymi drzewami blisko od centrum i dworca głównego PKP. Dawny cmentarz założono w okresie budowy kościoła w latach 1710 – 1718. Od tego czasu na terenie okalającym świątynię powstawały okazałe kaplice grobowe (mauzolea), budowane przez jeleniogórskich mieszczan, wznoszone też były mniej lub bardziej bogate pomniki nagrobne i nagrobki. Kaplice mają reprezentacyjne, zróżnicowane formy fasad, ich bogate attyki i szczyty zdobią kamienne figury. Wejścia do kaplic chronią kraty. Na początku XX w., a następnie po 1945 roku, kaplice nagrobne zostały zniszczone. Dzięki przeprowadzonej w latach 2010 - 2013 renowacji, odzyskały one dawne piękno, stanowiąc tym samym jeden z ciekawszych zespołów nekropolitalnych w tej części Europy oraz piękny przykład śląskiej architektury barokowej. Zespół kaplic jest ciekawie iluminowany po zmroku, co nadaje miejscu nieco magiczny charakter.
4. Park Wzgórze Kościuszki.
Park Wzgórze Kościuszki o łącznej powierzchni 25,45 ha, jest najbardziej rozległy ze wszystkich parków Jeleniej Góry. Park powstał, jak wskazuje nazwa, na dawnym podmiejskim wzgórzu (na którym zlokalizowana była wcześniej szubienica miejska) i do dzisiaj ma głównie leśny charakter. W 2012 roku zakończona została rewitalizacja parku, w wyniku której powstała m.in. ścieżka edukacyjna przez teren Wzgórza. Z jedenastu tablic informacyjnych można dowiedzieć się o historii samego miejsca, o ciekawych roślinach, ptakach, ssakach, płazach czy gadach przebywających w Parku. Ponadto w wyniku rewitalizacji, w Parku pojawiły się nowe ławki, kosze na śmieci i lampy uliczne. W Parku Wzgórze Kościuszki zlokalizowany jest oryginalny zabytkowy obiekt – przekrój geologiczny Sudetów Zachodnich, otwarty w 1902 roku.
5. Park Żiżki.
Park Żiżki o powierzchni 2,39 ha został założony na początku XX wieku jako park miejski. Jego powstanie związane jest z rozbudową miasta wzdłuż obecnej ulicy Wolności, czyli w kierunku południowym. Park charakteryzuje się występowaniem licznego starodrzewu – parkowa zieleń wysoka widoczna jest z daleka, ponad dachami budynków. W okresie powojennym służby miejskie ustawiały w Parku, na cieplejszy okres roku, palmy w donicach. Obecnie w Parku rosną krzewy oraz znajduje się niewielka różanka.
6. Park przy Zameczku na Zabobrzu.
Park przy Zameczku na Zabobrzu o powierzchni 1,46 ha na Osiedlu Zabobrze to obiekt udostępniony użytkownikom w 2019 roku. Dawne założenie parkowe z pocz. XX wieku zlokalizowane jest wokół willi fabrykanta jeleniogórskiego Maxa Erfurta. Teren parkowy tworzy swoistą, zadrzewioną oazę zieleni niemal w środku rozległego, współczesnego osiedla mieszkaniowego. Oaza ta stanowi siedlisko roślin parkowych (w tym drzew) oraz przyciąga wiele ptaków, które mogą być obserwowane wśród drzew Parku.
7. Park Wzgórze Partyzantów.
Park Wzgórze Partyzantów o powierzchni 8,32 ha to teren typowo leśny, poprzecinany naturalnymi ścieżkami, idealny na nieco intensywniejsze spacery. Wzgórze Partyzantów jest niezbyt wysokim wzniesieniem (414 m n.p.m.) Wzgórz Łomnickich, w ich północnej części. W Parku występują liczne, oryginalne granitowe formy skalne.
8. Park Wzgórze Krzywoustego.
Park Wzgórze Krzywoustego o powierzchni 5,08 ha ma również charakter lasu. Miejsce związane jest z historycznymi początkami Jeleniej Góry – zlokalizowany tu był gród, który mógł dać początek miastu. Na szczycie Wzgórza znajduje się wybudowana w 1911 roku wieża widokowa (wys. 22 m), z racji charakterystycznego dachu zwana Grzybkiem, z której rozpościera się panorama na miasto Jelenia Góra i okoliczne góry. Po 1945 r. na Wzgórzu funkcjonowała przedwojenna restauracja z tarasem, która została zlikwidowana. Wieża widokowa zlokalizowana na Wzgórzu zawdzięcza swój obecny wygląd rewitalizacji, którą ukończono w 2009 roku. W wyniku rewitalizacji, przy drodze do wieży ustawiono latarnie, powstała również kamienna ława dla odwiedzających to miejsce.
Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia miejskich parków Jeleniej Góry !
